Introduction of a poetry book of Poet Sukhwinder Singh Sidhu

ਲੇਖਕ ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਦੀ ਪੁਸਤਕ “ਪੁਕਾਰ” ਕਾਵਿ—ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਨਾਲ ਜਾਣ—ਪਛਾਣ

        ਪੁਆਧੀ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਜਿਲਾ ਮੋਹਾਲੀ ਦੇ ਪਿੰਡ ਰਕੌਲੀ ਦਾ ਵਸਨੀਕ ਹੁਣ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦਾ ਵਸਨੀਕ ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਕਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਲੇਖਣੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਪਹਿਲੀ ਕਾਵਿ—ਪੁਸਤਕ ‘ਪੁਕਾਰ’ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਆਓ, ਸਿੱਧੂ ਦੀ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ਨਾਲ ਤੁਹਾਡੀ ਜਾਣ—ਪਛਾਣ ਕਰਾਉੱਦਾ ਹਾਂ। 72 ਪੰਨਿਆਂ ਦੀ ਇਸ ਪੁਸਤਕ ’ਚ ਉਸ ਦੀਆਂ 30 ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਹਨ।

        ਪਾਠਕਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਣਾ ਚਾਹਾਂਗਾ ਕਿ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਕਾਵਿ—ਖੇਤਰ ’ਤੇ ਲਿਖਣਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਕਾਵਿ—ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਛਪਵਾਉਣਾ ਕੋਈ ਆਸਾਨ ਕਾਰਜ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਕਠਿਨ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਜੇਕਰ ‘ਘਰ ਫੂਕ ਤਮਾਸ਼ਾ ਦੇਖ’ ਕਹਿ ਲਿਆ ਜਾਵੇ ਤਾਂ ਕੋਈ ਅਤਿ ਕਥਨੀ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗੀ। ਖੈਰ, ਪੰਜਾਬੀ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਸੱਚੀ ਲਗਨ ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਅਜਿਹੇ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਬੋਲੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਕਾਮ ਸੇਵਾ ਵਾਲਾ ਕਾਰਜ ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਸਲਾਹੁਣਯੋਗ ਕਾਰਜ ਕਿਹਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਲੋਕਾਈ ਨੂੰ ਜਾਗਰੂਕ ਕਰਦਾ ਹੋਇਆ ਉਸਾਰੂ ਸੇਧ ਦੇਣ ਦਾ ਉਪਰਾਲਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।ਕੁੱਝ ਅਜਿਹੀ ਸੋਚ ਨੂੰ ਪ੍ਰਣਾਏ ਸਿੱਧੂ ਨੇ ਵੀ ਇਹ ਕਾਵਿ—ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਪਾਠਕਾ ਦੀ ਝੋਲੀ ’ਚ ਪਾਕੇ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਹੀ ਨਿਸ਼ਕਾਮ ਸੇਵਾ ਦਾ ਕਾਰਜ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਸਿੱਧੂ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਉਪਰੰਤ ਪਾਠਕ ਦੇ ਮਨ ਅੰਦਰੋਂ ਇਹੋ ਅਵਾਜ਼ ਨਿਕਲਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਧੁਰੋਂ ਅੰਦਰੋਂ ਨਿਕਲਦੀਆਂ ਜਾਪਦੀਆਂ ਹਨ। ਕਵਿਤਾਵਾਂ ’ਚ ਬਨਾਉਟੀ ਰੰਗਤ ਨਹੀਂ ਝਲਕਦੀ। ਸਮਾਜ ਦੇ ਚੌਗਿਰਦੇ ’ਚ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰ ਨੇ ਜੋ ਕੁੱਝ ਮਹਿਸੂਸ ਕੀਤਾ ਜਾਂ ਹੰਢਾਇਆ ਹੈ। ਉਸੇ ਨੂੰ ਉਸ ਨੇ ਕਾਵਿ ਲਹਿਜੇ ’ਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਦਿਆਂ ਪਾਠਕ ਨੂੰ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸ਼ਾਇਰ ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਉਸੇ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ ਦੇ ਅਤੀਤ ਪਲਾਂ ਨੂੰ ਉੁਸ ਦੇ ਹੀ ਸਾਹਮਣੇ ਰੱਖ ਦਿੱਤਾ ਹੋਵੇ।ਕਵਿਤਾ ‘ਮੇਰਾ ਪਿੰਡ’ ਰਾਹੀਂ ਸ਼ਾਇਰ ਨੇ ਆਧੁਨਿਕ ਯੁੱਗ ’ਚ ਮਿਲੇ ਨਵੇਂ ਯੰਤਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੈਂਦੇ ਮਾੜ੍ਹੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤਾ ਹੈ— 

“ਪਹਿਲਾਂ ਪੱਟੇ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਨੇ, ਹੁਣ ਮੋਬਾਇਲ ਪਿੱਛੇ ਗਏ ਲੱਗ,

ਰਹਿੰਦੀ—ਖੁੰਹਦੀ ਕਸਰ ਨੂੰ, ਯਾਰੋ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਗਿਐ ਕੱਢ।”

ਦੂਜੀ ਕਵਿਤਾ ‘ਅਣਜੰਮੀ ਧੀ ਦੀ ਪੁਕਾਰ’ ਰਾਹੀਂ ਧੀ ਇਸ ਯੁੱਗ ’ਚ ਆਪਣੀ ਆਮਦ ਬਾਰੇ ਆਪਣੀ ਮਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਸਵਾਲ ਇਉਂ ਕਰਦੀ ਹੈ— 

“ਪੁੱਤ ਜੰਮਦਿਆਂ ਵੇਹੜੇ, ਆ ਜਾਂਦਾ ਖੇੜਾ ਨੀਂ,

ਧੀਆਂ ਨੇ ਕਸੂਰ ਦੱਸ, ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿਹੜਾ ਨੀਂ,

ਤੂੰ ਵੀ ਧੀ ਕਿਸੇ ਦੀ, ਹੈ ਕੋਈ ਤੇਰੀ ਵਾ ਮਾਂ,

ਕਾਹਤੋਂ ਜੱਗ ਨੂੰ ਰਹੀ ਨਾ, ਲੋੜ ਮੇਰੀ ਨੀ ਮਾਂ।”

‘ਗੱਲਾਂ’ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਉਤੇ ਇਸ ਸ਼ਾਇਰ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਤ ਇੱਕ ਕਵਿਤਾ ‘ਗੱਲਾਂ’ ਵਧੀਆ ਹੈ।ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੁੱਝ ਲਾਇਨਾਂ ਦਾ ਇਥੇ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹਾਂਗਾ—

“ਗੱਲਾਂ ਸੁਣਨ ਦੇ ਵੇਲੇ ਯਾਰੋ, ਲਾਹਾ ਲਈਏ ਗੱਲਾਂ ਦਾ,

ਗੱਲ ਗੱਲ ’ਤੇ ਟੋਕ ਕੇ ਅਂੈਵੇਂ, ਸੁਆਦ ਨੀ ਆਉਂਦਾ ਗੱਲਾਂ ਦਾ।”

ਨਸ਼ਿਆਂ’ਚ ਗਲਤਾਨ ਹੋ ਰਹੀ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਨੌਜਵਾਨੀ ਬਾਰੇ ਬਣਾਈ ਬਹੁ਼਼਼ਤ ਹੀ ਵਧੀਆ ਗੀਤ—ਨੁਮਾ ਕਵਿਤਾ ‘ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਵੱਲ ਕਦੇ ਜਾਇਓ ਨਾ’ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਲਾਇਨਾਂ ਪਾਠਕਾਂ ਸਾਹਮਣੇ ਪੇਸ਼ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ—

“ਗੱਲ ਸੁਣੋ ਤੁਸੀਂ ਮੇਰੇ ਸੱਜਣੋ, ਨਸ਼ਿਆਂ ਦੇ ਵੱਲ ਕਦੇ ਜਾਇਓ ਨਾ,

ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਸੋਹਣੀ ਇਸ ਜਿੰਦ ਨੂੰ, ਭੁੰਲਕੇ ਅਵੱਲਾ ਰੋਗ ਲਾਇਓ ਨਾ।”

ਇਸ ਕਾਵਿ—ਸੰਗ੍ਰਿਹ ’ਚੋਂ ਮੇਰੀ ਮਨ ਨੂੰ ਟੁੰਬਣ ਵਾਲੀ ਕਵਿਤਾ ‘ਮੇਰੀ ਕਵਿਤਾ’ ਹੈ। ਪੜ੍ਹਨ ਉਪਰੰਤ ਆਪ ਸਭਨਾਂ ਦੇ ਮਨ ਨੂੰ ਵੀ ਜਰੂਰ ਟੁੰਬੇਗੀ। ਆਓ, ਫਿਰ ਉਸ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰਦੇ ਹਾਂ—

“ਮੇਰੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਦਰਦ ਹੈ

ਕਿਸੇ ਖੂਨੀ ਦਰਿੰਦਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਬੇਪਤ ਹੋਈ ਮੁਟਿਆਰ ਲਈ

ਵਿਗੜ ਰਹੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਲਈ

ਮੇਰੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿਚ ਚੀਸ ਹੈ

ਨਸ਼ਿਆਂ ’ਚ ਗਲਤਾਨ ਹੋਏ ਪੰਜਾਬ ਲਈ

ਕਿਸੇ ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਕੁਰਲਾ ਰਹੇ ਗਰੀਬ ਪਰਿਵਾਰ ਲਈ

ਮੇਰੀ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਚਿੰਤਾ ਹੈ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੀ

ਸੜਕਾਂ ਤੇ ਰੁਲ ਰਹੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੀ

ਕਰਜ਼ ’ਚ ਨੱਕ ਤੱਕ ਡੁੱਬੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ।”

ਇਸ ਸੰਗ੍ਰਿਹ ’ਚ ਤਿੰਨ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ’ਚ ‘ਪੁਕਾਰ’ ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸ਼ਾਇਰ ਵਲੋਂ ਪੁਸਤਕ ਦਾ ਰੱਖਿਆ ਸਿਰਲੇਖ ‘ਪੁਕਾਰ’ ਵੀ ਢੁੱਕਵਾਂ ਹੈ।ਪੁਸਤਕ ’ਚ ਕੁੱਝ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ (ਸ਼ਾਮ ਸਿੰਘ, ਰਾਬਿੰਦਰ ਰੱਬੀ, ਮਨਜੀਤ ਸਿੰਘ, ਸੁਸੀਲ ਦੁਸਾਂਝ, ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਉੱਤਮ ਅਤੇ ਮੇਜਰ ਸਿੰਘ ਨਾਗਰਾ, ਟੋਰਾਂਟੋ (ਕਨੇਡਾ) ਵਲੋਂ ਲਿਖੇ ਕੁੱਝ ਪੰਨੇ ਇਸ ਕਾਵਿ—ਸੰਗ੍ਰਿਹ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੀ ਸ਼ੋਭਾ ਨੂੰ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੁਸਤਕ ਦੇ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ ਉਪਰਾਲੇ ਲਈ ਸ਼ਾਇਰ ਸੁਖਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਸਿੱਧੂ ਵਧਾਈ ਦਾ ਹੱਕਦਾਰ ਹੈ।ਜਿਸਨੇ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼—ਮਰ੍ਹਾ ਦੀ ਜਿੰਦਗੀ’ਚੋਂ ਕੀਮਤੀ ਸਮਾਂ ਕੱਢਕੇ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਪੱਲਿਓਂ ਖਰਚਾ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਜਗਤ ਦੀ ਨਿਸ਼ਕਾਮ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਹੈ

ਇਸ ਕਾਵਿ—ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦੀ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨਾ ਦੇ ਹੌਸਲਾ ਅਫਜ਼ਾਈ ਲਈ ਸ਼ਾਇਰ ਨੂੰ ਮੁਬਾਰਕਵਾਦ।ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ’ਚ ਵਾਧਾ ਪਾਉਂਦੇ ਇਸ ਕਾਵਿ—ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਹੈ।

ਜਸਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ‘ਕਾਈਨੌਰ’, ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ

ਮਿਤੀ 27.06.2018

— — — — — — — — — — —— — — — —— — — — — — — —  — — — —